NALİ
Nâlî, Güney Kürdistan’daki Baban Emirliği’nin Osmanlı ordularıyla yıkılışından dolayı acı çeken, inleyen bir şair imajı yaratıyor bende. Nali sözcüğü Sanskritçe, nefesli çalgılardan bir tür kamıştır. Osmanlıcada farklı anlamları var, bunlardan birisi gaybdan haber vermedir. Farsça ise naliş, inleyiştir. Nâlî, inleyişi derinden gelen kendi şiirinin müzikal gücünü mü çağrıştırmak istemiştir bu takma adı koyarken bilemiyorum. Mekanın ve dolayısıyla zarif Sorani edebiyatının kısmen kaybedilişi, zamanın ise dile, kültüre ve bağımsız yaşam hakkına karşı işleyişi, şairin tüm varlığına yayılmış, onu acıya ve inleyişe kesmiş gibi bir durum var.
Yaygın görüşe göre Nali, 1800 ile 1856 arasında yaşayan, Sorani Bâbâni şiir okulunun üç büyük kurucu şairinden biridir. Süleymaniye’ye bağlı Şarezûr ovasının Xak u Xol köyünde doğmuş. Kürtlerde ova bana, nedendir bimem, hep gezginci dengbejleri ve Onbinlerin Dönüşü’nü anımsatır. Toprak, bakır ve tahta eşyaların bulunduğu basık damlar ve kireçle sıvalı kuyularda demlenen şarap küpleri canlanır gözlerimin önünde.
Nâlî, eğitimine Karadağ’da, Seyit Hesen Camisinde başlamış, Şex Eli Mela’dan matematik dersleri almış, Sine, Sablax, Halepçe ve Süleymaniye’de de eğitimini sürdürmüştür. Ayrıca, Senendec ve Mahabat medreselerinde de öğrenim gördüğü söylenmektedir. Bu iki medresede hem Zerdüşt ateşi hem de bağımsızlık tutkusu güçlüdür.
Matematik şairin bilinçaltına yerleşince, onun soyutlama melaikesini güçlendirir. Nâlî’de sanırım böyle bir durum oldu. Şiirinin beslendiği havzayı güçlendirdi. Kendinden önceki büyük klasik Kürt şairleri gibi ana dilinin dışında, Farsça, Türkçe ve Arapça eserleri de okudu, bu dillerde şiirler yazdı. Lirizm ve derinlikte kendini gösterince, 19. yüzyılın ilk yarısında, Nâlî şiirinin ana hattını izleyen bir şiir okulu kuruldu.
Nâlî sanatına olan özgüveni güçlü bir şairdir. Melayê Cizîrî gibi kendi şiirini güçlü bir şiir olarak niteledi.
https://gazetepatika19.com/nali-128250.html
detalles zonas de raleo
estimacion segun zonas de tala raza del 2022:
tala raza = 1.278t
raleo quedando en pie aprox 30%:
850t
estimación según zonas de tala raza del 2022:
tala raza = 1.156t
raleo quedando en pie aprox 30%:
809t